Bệnh lỵ amip ở trẻ em có nguy hiểm không?

Bệnh lỵ amip ở trẻ em là bệnh truyền nhiễm lây qua đường tiêu hóa do amip lỵ gây ra. Rất nhiều trẻ không được điều trị triệt để dẫn đến thường xuyên bị kiết lỵ hoặc có nhiều biến chứng nguy hiểm. Điều này không những ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ mà còn trở thành nỗi lo lắng thường trực cho những người làm cha mẹ.

1. Bệnh lỵ amip ở trẻ em là gì?

Bệnh lỵ amip ở trẻ là một bệnh lý nhiễm ký sinh trùng trong đường ruột thường gây ra bởi các sinh vật đơn bào như Entamoeba histolytica (E.histolytica). Amip lỵ thường gây tổn thương ở đại tràng. Hầu hết trẻ bị mắc bệnh lỵ do amip sẽ không có triệu chứng nghiêm trọng nhưng sẽ lại có các biểu hiện lâm sàng đặc trưng gọi là Hội chứng lỵ gồm:

• Tiêu chảy có nhiều nước lúc đầu, sau đó phân có thể có nhầy, có dính ít máu và đi nhiều lần trong ngày.
• Đau bụng nhiều, nhất là khi đi tiêu.
• Sốt cao.
• Ói, biếng ăn.
• Các trường hợp nặng có thể gây nhiễm trùng huyết.

Khuẩn E.histolytica gây bệnh lỵ amip ở trẻ

Các ký sinh trùng trú ngụ nhiều ở ruột già, vì thế phân của trẻ sẽ là nguồn lây nhiễm quan trọng nhất. Ký sinh trùng có thể truyền từ tay của trẻ bị nhiễm sang trẻ khác. Ruồi nhặng cũng là nguyên nhân lây truyền bệnh.

Xem thêm: Cảnh giác với 5 bệnh trẻ em hay mắc phải vào mùa thu đông

2. Triệu chứng của bệnh lỵ amip ở trẻ em

Có 3 thể lâm sàng của bệnh lỵ amip ở trẻ: Trẻ mang mầm bệnh không triệu chứng, bệnh lỵ amip cấp tính và bệnh lỵ amip mạn tính.

Ở thể lỵ amip cấp tính, trẻ có các biểu hiện lâm sàng như sau:

– Thời kỳ ủ bệnh: kéo dài 1-2 tuần, có khi vài tháng.

– Ở giai đoạn khởi phát bệnh diễn tiến từ từ, đôi khi cấp tính. Trẻ cảm thấy đau bụng, chán ăn, cơ thể mệt mỏi thường không có sốt hoặc nếu có cũng chỉ sốt nhẹ. Bước vào giai đoạn toàn phát, trẻ có những tổn thương hệ tiêu hóa dẫn đến các biểu hiện:

• Đau quặn bụng: Đau âm ỉ hoặc thi thoảng đau quặn dọc khung đại tràng, thường ở hố chậu phải (vùng hồi manh tràng – đoạn cuối ruột non), kèm theo đó là cảm giác buồn đi ngoài, đi ngoài xong có giảm đau nhưng nhanh chóng xuất hiện đau lại.
• Một ngày trẻ có thể đi từ vài lần đến chục lần, luôn có cảm giác buồn đi ngoài, chưa đi hết phân nên phải liên tục rặn (mót rặn). Trong phân có lẫn nhầy, máu. Cũng có những lần rặn, trẻ không đi ngoài ra phân, đây được coi là triệu chứng đặc trưng của bệnh.
• Phân của trẻ thường lỏng, sệt, có ít nhầy và ít máu trong vài ngày đầu. Về sau chủ yếu là nhầy, máu. Nhầy phân của trẻ bị lỵ amip trong như nhựa chuối, không dính máu, đứng riêng rẽ, dính bô.

Triệu chứng của bệnh lỵ amip ở trẻ

Nếu trẻ được điều trị đúng hướng thì sẽ khỏi bệnh sau 7-10 ngày. Trong trường hợp điều trị sai có thể chuyển sang dạng mãn tính khó chữa khỏi hơn.

3. Bệnh lỵ amip ở trẻ em có nguy hiểm không?

Không chỉ riêng trẻ em mà nếu người lớn mắc bệnh lỵ amip cũng có thể gặp nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được chữa trị đúng và kịp thời. Có thể kể đến 1 số biến chứng nguy hiểm như: Trẻ bị suy dinh dưỡng, chậm lên cân, suy nhược cơ thể. Đa số trẻ nếu bị biến chứng sẽ gặp phải trường hợp chảy máu ruột nhưng ở mức độ nhẹ.

Trùng amip có thể di chuyển đến gan và gây nên tình trạng áp xe gan. Các biểu hiện có thể xảy ra khi trẻ gặp biến chứng này như trẻ sốt cao, buồn nôn, nôn mửa và đau ở bên phải phần bụng trên, sụt cân nhanh và gan to.

Biến chứng áp xe gan do amip ở trẻ nhỏ

Biến chứng nguy hiểm và khó chẩn đoán nhất là viêm phúc mạc do thủng ruột. Do diễn biến của bệnh thường xảy ra từ từ và không điển hình nên biến chứng này khó phát hiện và dễ nhầm với thủng ruột thừa. Do lỵ amip gây thủng đoạn hồi manh tràng (là đoạn cuối của ruột non). Biến chứng này  thường gây ra viêm phúc mạc khu trú, có diễn biến mãn tính và dày dính quanh manh tràng mạn tính.

Ngoài ra còn có các biến chứng khác (hiếm gặp hơn) có thể kể đến như: Polyp đại tràng, u amip, sa niêm mạc trực tràng, viêm ruột thừa do amip.

Do bệnh có thể để lại nhiều biến chứng nguy hiểm nên việc điều trị cần đáp ứng các yêu cầu sau:

• Chú ý hạ sốt cho trẻ tránh trẻ sốt cao có thể gây co giật.
• Cho trẻ uống nhiều nước, bù nước và điều chỉnh rối loạn điện giải như: hạ natri máu, hạ canxi máu, hạ đường huyết.
• Cần bổ sung thực phẩm nhiều chất đạm cho trẻ
• Về kháng sinh: sử dụng kháng sinh uống hay chích tùy mức độ nặng của bệnh (việc dùng thuốc cần theo chỉ định bác sĩ)

Lỵ amip E.histolytica có thể dễ dàng bị tiêu diệt bằng các thuốc sẵn có trên thị trường như: kháng sinh nhóm Nitroimidazoles; Emetin; …Người bệnh cần được điều trị giảm đau và nhiễm khuẩn phối hợp; Can thiệp phẫu thuật khi cần để giải quyết các biến chứng gặp phải. Lưu ý: Không tự ý cho trẻ sử dụng các chất làm chậm nhu động ruột. Điều này có nguy cơ làm bệnh kéo dài thêm.

Bài viết trên của BCC Pharma đã giải đáp thắc mắc cho ba mẹ câu hỏi “Bệnh lỵ amip ở trẻ em có nguy hiểm không ?”. Điều trị bệnh lỵ amip ở trẻ em nên tích cực ngay từ đầu để tránh biến chứng nặng thêm. Đồng thời cha mẹ cũng cần thực hiện các biện pháp phòng ngừa như: chủ động tăng sức đề kháng cho trẻ, vệ sinh cá nhân sạch sẽ, vệ sinh dụng cụ ăn uống của trẻ để tránh trẻ bị mắc bệnh hoặc tái nhiễm.