Viêm gan B gây ung thư gan: Nguyên nhân của hơn 50% ca mắc toàn cầu

Viêm gan B là một bệnh nhiễm trùng nguy hiểm ảnh hưởng đến gan, có thể gây tổn thương nghiêm trọng và dẫn đến viêm gan kéo dài. Mức độ tổn thương gan phụ thuộc vào từng trường hợp, nhưng biến chứng đáng lo ngại nhất của tình trạng viêm gan B mạn tính chính là nguy cơ tiến triển thành ung thư gan.

Theo các chuyên gia, viêm gan B gây ung thư gan là thực tế đã được ghi nhận, chiếm hơn 50% ca ung thư gan trên toàn thế giới. Tại Việt Nam, ung thư gan hiện là loại ung thư phổ biến nhất với 18.952 ca mắc mới mỗi năm (GLOBOCAN 2022).

1. Vi rút viêm gan B là gì?

Virus viêm gan B (HBV) là một loại virus tấn công gan và có thể gây viêm và tổn thương gan nghiêm trọng. Virus này lây truyền chủ yếu qua tiếp xúc trực tiếp với dịch cơ thể của người nhiễm, chẳng hạn như máu, tinh dịch hoặc dịch tiết âm đạo. Một số con đường lây truyền phổ biến gồm:

• Quan hệ tình dục không an toàn với người nhiễm HBV
• Dùng chung kim tiêm hoặc dụng cụ y tế chưa tiệt trùng
• Truyền máu không sàng lọc kỹ
• Từ mẹ truyền sang con

Nếu virus không được loại bỏ trong 6 tháng đầu (giai đoạn cấp tính), bệnh sẽ trở thành mạn tính và làm gan tổn thương kéo dài. Khi đó, nguy cơ dẫn đến xơ gan, nguy cơ viêm gan B gây ung thư gan tăng lên đáng kể.

2. Triệu chứng viêm gan B bạn cần lưu ý

Một trong những đặc điểm nguy hiểm của viêm gan B là không phải lúc nào cũng gây ra triệu chứng rõ ràng. Đây chính là lý do tại sao nhiều người chỉ phát hiện bệnh khi đã xuất hiện biến chứng nghiêm trọng như xơ gan hoặc ung thư gan.

Một số dấu hiệu có thể bao gồm:

• Vàng da, vàng mắt

• Nước tiểu sẫm màu

• Mệt mỏi, sốt nhẹ

• Buồn nôn, đau bụng bên phải

• Sụt cân không rõ nguyên nhân

• Phân màu nhạt

Việc tầm soát định kỳ là cần thiết, đặc biệt với người trong nhóm nguy cơ cao (sống trong vùng lưu hành bệnh, có người thân mắc HBV, từng truyền máu, quan hệ không an toàn…).

3. Viêm gan B gây ung thư gan như thế nào?

3.1. Cơ chế gây ung thư gan

Viêm gan B mạn tính là một trong những yếu tố nguy cơ hàng đầu dẫn đến ung thư gan, đặc biệt là ung thư biểu mô tế bào gan (HCC) – dạng ung thư gan nguyên phát phổ biến nhất hiện nay. Tình trạng viêm kéo dài dẫn đến

• Xơ gan – quá trình mà mô sẹo dần thay thế mô gan khỏe mạnh
• Tổn thương DNA trong tế bào gan
• Hình thành khối u ác tính

Ước tính có tới 1/3 người nhiễm HBV mạn tính có thể tiến triển thành ung thư gan. Đây cũng là một trong những nguyên nhân gây tử vong do ung thư hàng đầu trên thế giới.

3.2. Tỷ lệ sống sót

Theo Tổ chức Viêm gan B (Hepatitis B Foundation), tỷ lệ sống sau 5 năm của bệnh nhân ung thư gan chỉ từ 10–14%. Tuy nhiên, nếu phát hiện sớm, tỷ lệ này có thể lên tới 60–70%, mở ra cơ hội sống sót cao hơn và chất lượng cuộc sống tốt hơn cho người bệnh.

4. Dấu hiệu nhận biết ung thư gan

Viêm gan B và ung thư gan có thể khởi phát âm thầm nhưng lại mang những dấu hiệu cảnh báo giống nhau,bao gồm:

• Vàng da, mệt mỏi kéo dài

• Chán ăn, ăn kém

• Đau bụng vùng gan

• Đầy trướng bụng

• Sờ thấy khối dưới sườn phải

• Đau vai, đau lưng

• Sụt cân nhanh

• Dễ bầm tím

 5. Các yếu tố nguy cơ khác gây ung thư gan

Ngoài viêm gan B mạn tính, còn nhiều yếu tố khác có thể làm gia tăng nguy cơ phát triển ung thư gan, bao gồm:

• Viêm gan C mạn tính

• Xơ gan do rượu

• Hút thuốc lá

• Bệnh tiểu đường

• Gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD)

• Bệnh ứ sắt (Hemochromatosis

Trong các yếu tố trên, viêm gan B vẫn là nguyên nhân chiếm tỷ lệ cao nhất. Do đó, kiểm soát tốt viêm gan B cũng đồng nghĩa với việc phòng tránh được nguy cơ viêm gan B gây ung thư gan một cách hiệu quả.

6. Điều trị viêm gan B

Viêm gan B cấp tính thường chỉ cần điều trị hỗ trợ triệu chứng. Cơ thể có thể tự loại bỏ virus sau vài tháng mà không cần dùng thuốc kháng virus.

Trong trường hợp mạn tính, người bệnh cần điều trị lâu dài bằng thuốc kháng virus để giảm lượng virus trong cơ thể và ngăn ngừa biến chứng viêm gan B gây ung thư gan.

Các thuốc kháng virus đường uống thường được sử dụng:

• Entecavir (Baraclude)
• Tenofovir alafenamide (Vemlidy)
• Tenofovir disoproxil fumarate (Viread)

Theo dõi sức khỏe gan định kỳ là rất quan trọng, người bệnh viêm gan B mạn tính cần:

• Xét nghiệm máu (chức năng gan, tải lượng virus)

• Siêu âm gan định kỳ

• Tầm soát HCC nếu có yếu tố nguy cơ

Điều trị đúng phác đồ và theo dõi sát sao giúp làm chậm tiến triển bệnh, giảm nguy cơ biến chứng nặng, đặc biệt là ung thư gan.

7. Phòng ngừa viêm gan B gây ung thư gan hiệu quả

Viêm gan B là bệnh lây truyền qua máu và dịch cơ thể, vì vậy bạn có thể giảm nguy cơ nhiễm HBV bằng cách:

• Tiêm vắc xin viêm gan B – biện pháp phòng ngừa chủ động nhất

•  Không dùng chung kim tiêm hoặc dụng cụ xăm, chích
• Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục
• Tránh tiếp xúc với máu của người khác

Ngoài ra, với người đã nhiễm HBV, tuân thủ điều trị và khám định kỳ sẽ góp phần giảm thiểu nguy cơ tiến triển thành xơ gan hay ung thư gan. Đây là cách tốt nhất để kiểm soát viêm gan B gây ung thư gan ngay từ giai đoạn sớm.

Ngoài việc dùng thuốc và theo dõi định kỳ, một chế độ sinh hoạt khoa học cũng góp phần tích cực giúp gan khỏe mạnh.

• Chế độ ăn uống

• Hạn chế rượu bia

• Tập luyện thể thao

• Kiểm soát cân nặng

8. Xử lý sau phơi nhiễm virus viêm gan B

Nếu bạn nghi ngờ đã tiếp xúc với virus viêm gan B (qua máu, quan hệ tình dục không an toàn,…), hãy đến cơ sở y tế ngay. Bác sĩ có thể chỉ định:

• Tiêm vắc xin tăng cường
• Globulin miễn dịch viêm gan B (HBIG) – hiệu quả nhất nếu tiêm trong vòng 24 giờ sau khi phơi nhiễm

Viêm gan B gây ung thư gan trong hơn 50% số ca bệnh trên toàn cầu, nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát nếu được phát hiện sớm. Chủ động tiêm vắc xin viêm gan B, tầm soát định kỳ và theo dõi chức năng gan là những cách hiệu quả nhất để phòng ngừa viêm gan B và giảm nguy cơ tiến triển thành ung thư gan. Việc hiểu rõ mối liên hệ giữa viêm gan B gây ung thư gan sẽ giúp mỗi người nâng cao ý thức phòng bệnh và bảo vệ sức khỏe gan một cách chủ động. Hãy bảo vệ lá gan của bạn ngay từ hôm nay.
Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào, đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi qua hotline 0865 989 594 hoặc để lại câu hỏi tại đây để được tư vấn chi tiết hơn!

Xem thêm: Ung thư gan có chữa khỏi được không?