Trên thế giới có nhiều cách phân loại ung thư gan, phổ biến là cách phân loại theo mức độ và sự lây lan của tế bào ung thư. Một cách phân loại thực tế hơn là chia thành 3 giai đoạn để xác định các lựa chọn điều trị ung thư gan. Các giai đoạn đó là gì? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu trong bài viết này.
Phương pháp điều trị ung thư gan theo 3 giai đoạn
Khi một khối u được phát hiện ở giai đoạn đầu và gan của bệnh nhân đang hoạt động tốt, việc điều trị nhằm mục đích loại bỏ hoàn toàn ung thư. Kế hoạch chăm sóc cũng bao gồm điều trị các triệu chứng và tác dụng phụ.
Nếu phát hiện ung thư gan ở giai đoạn đầu, phẫu thuật cắt một phần gan là phương pháp điều trị ung thư gan hiệu quả, có thể chữa khỏi bệnh. Tuy nhiên, số lượng người phát hiện ung thư gan giai đoạn đầu là rất ít. Lý do là vì các yếu tố dẫn đến ung thư gan như xơ gan, viêm gan B, nhiễm virus viêm gan B, virus viêm gan C hay bệnh ung thư khác di căn đến gan. Những yếu tố này diễn ra trong một thời gian dài trước khi bệnh nhân phát hiện ung thư gan. Khi phát hiện ung thư gan thường ở giai đoạn bệnh đã tiến triển.
Yếu tố quan trọng để quyết định phẫu thuật ung thư gan hay không nằm ở kích thước của khối u. Khối u lớn hoặc đã xâm lấn các mạch máu thì khả năng ung thư quay trở lại hoặc di căn sang cơ quan khác sau phẫu thuật là rất lớn.
Các tác dụng phụ của việc phẫu thuật cắt bỏ gan gồm đau, suy nhược cơ thể, mệt mỏi, suy gan tạm thời. Bác sĩ cần theo dõi các dấu hiệu chảy máu, nhiễm trùng, suy gan hoặc vấn đề khác để điều trị kịp thời.
Ngoài ra, một sự lựa chọn khác có thể thực hiện trong giai đoạn này là ghép gan. Ghép gan có thể được chọn điều trị ung thư gan nếu khối u nằm ở vị trí khó loại bỏ (ví dụ như gần một mạch máu lớn). Tuy nhiên, việc chờ đợi để được ghép gan kéo dài và mất một thời gian nhất định. Trong khi chờ đợi, bệnh nhân thường được thực hiện các phương pháp điều trị khác như thuyên tắc mạch để kiểm soát ung thư.
Ghép gan
Quy trình ghép gan được thực hiện khi đáp ứng được các tiêu chí cụ thể, bao gồm kích thước và số lượng khối u, người hiến tặng phù hợp. Các tiêu chí này thường là một khối u nhỏ hơn hoặc bằng 5cm, hoặc 3 khối u trở xuống với kích thước nhỏ hơn 3 cm.
Sau khi cấy ghép, bệnh nhân được theo dõi chặt chẽ phòng trường hợp cơ thể có dấu hiệu “từ chối” gan mới (thải ghép gan) hoặc khối u quay trở lại. Người bệnh phải dùng thuốc chống thải ghép gan. Những thuốc này có thể gây ra các tác dụng phụ như sưng bọng mắt, huyết áp cao hoặc kích thích mọc lông trên cơ thể. Ghép gan có nguy cơ gặp phải các biến chứng nghiêm trọng, bao gồm tử vong do nhiễm trùng hoặc cơ thể đào thải gan hiến tặng.
Ung thư gan không thể thực hiện phẫu thuật cắt bỏ, bao gồm ung thư chưa di căn đến các hạch bạch huyết hoặc các cơ quan khác. Điều này là vì:
Các lựa chọn điều trị thay thế gồm thuyên tắc mạch, liệu pháp miễn dịch, hóa trị, xạ trị. Việc điều trị có thể thu nhỏ khối u đến kích thước có thể phẫu thuật cắt một phần gan hoặc cấy ghép. Những phương pháp điều trị này rất ít khả năng chữa khỏi bệnh ung thư, nhưng chúng có thể làm giảm các triệu chứng và giúp kéo dài thời gian sống cho người bệnh.
Xạ trị
Xạ trị là việc sử dụng tia X hoặc các hạt proton có năng lượng lớn để tiêu diệt các tế bào ung thư. Xạ trị lập thể định vị thân (SBRT) là thuật ngữ mô tả một số phương pháp xạ trị mới tác động lên khối u mà không ảnh hưởng đến các mô lành xung quanh. Điều này rất quan trọng vì các mô gan khỏe mạnh có thể bị tổn thương do bức xạ. SBRT điều trị hiệu quả các khối u có kích thước khoảng 5cm hoặc nhỏ hơn.
Tác dụng phụ có thể gặp phải khi điều trị ung thư gan bằng phương pháp xạ trị gồm tổn thương dạ dày, phổi. Các tác dụng phụ này đều có thể phòng ngừa khi dùng các thuốc hỗ trợ hoặc liệu pháp miễn dịch đi kèm.
Xạ trị
Ung thư gan giai đoạn cuối đã di căn đến các hạch bạch huyết hoặc các cơ quan khác. Phẫu thuật không thể áp dụng ở giai đoạn này. Đối với những người có gan vẫn hoạt động đủ tốt, lựa chọn điều trị ban đầu bao gồm:
Liệu pháp nhắm đích
Liệu pháp này sử dụng thuốc nhắm vào các gen, protein thuộc các vùng cụ thể trong ung thư gan, nhằm ngăn chặn sự phát triển và lây lan của tế bào ung thư, đồng thời hạn chế tổn thương các tế bào khỏe mạnh.
Một số loại liệu pháp nhắm đích phổ biến là kháng thể đơn dòng và thuốc phân tử nhỏ. Kháng thể đơn dòng ngăn chặn một mục tiêu cụ thể ở bên ngoài tế bào ung thư, nhằm ngăn chặn sự lây lan của ung thư. Thuốc phân tử nhỏ, ví dụ như thuốc ức chế tạo mạch, giúp ngăn chặn quá trình tế bào ung thư sinh sôi và lây lan. Các loại liệu pháp nhắm đích khác bao gồm các liệu pháp miễn dịch, chất ức chế hình thành mạch và chất cảm ứng quá trình apoptosis gây chết tế bào ung thư.
Trên đây là các phương pháp điều trị ung thư gan theo từng giai đoạn cụ thể. Mỗi phương pháp điều trị đều có ưu, nhược điểm riêng và tùy vào mức độ bệnh mà bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp điều trị sao cho phù hợp.