Ung thư dạ dày là bệnh phổ biến thứ 2 trong các ca tử vong do ung thư trên toàn thế giới. Các biện pháp điều trị truyền thống, hóa trị, xạ trị đem lại một số cải thiện, nhưng tỷ lệ sống sót vẫn thấp. Liệu pháp miễn dịch điều trị ung thư dạ dày nổi lên như một phương pháp tiếp cận lâm sàng mạnh mẽ và đầy hứa hẹn. Cơ hội sống cho bệnh nhân ung thư dạ dày khi dùng liệu pháp miễn dịch như thế nào? Bài viết này chúng ta sẽ cùng tìm hiểu.
Liệu pháp miễn dịch điều trị ung thư dạ dày
Hệ thống miễn dịch của cơ thể bao gồm các tế bào, protein, các mô, cơ quan. Chúng được “thiết kế” để phân biệt đâu là tế bào của cơ thể, đâu là tế bào lạ, các chất độc hại xâm nhập cơ thể. Nhiệm vụ của hệ miễn dịch là cố gắng loại bỏ các chất xạ ra khỏi cơ thể. Đây có thể coi là hệ thống an ninh tuần tra để nhận ra và tiêu diệt các mầm bệnh, cũng như các tế bào mới bị biến đổi. Mặc dù hệ miễn dịch có khả năng bảo vệ cơ thể, xong khả năng tự miễn dịch của cơ thể thấp, đặc biệt khó tự loại bỏ các tế bào ung thư.
Lý do trên cũng chính là câu trả lời tại sao có liệu pháp miễn dịch. Liệu pháp miễn dịch là phương pháp điều trị nhằm kích thích hệ miễn dịch hoạt động mạnh, giúp tiêu diệt các tế bào ung thư.
Ung thư dạ dày là bệnh ung thư liên quan đến căn nguyên nhiễm vi khuẩn gây bệnh dạ dày H.pylori. Quá trình nhiễm H.pylori, gây viêm dẫn đến tổn thương niêm mạc dạ dày dẫn đến ung thư dạ dày diễn ra trong nhiều năm liền. Phần lớn các trường hợp ung thư dạ dày được phát hiện khi bệnh ở giai đoạn nặng.
Mục tiêu cuối cùng của liệu pháp miễn dịch điều trị ung thư dạ dày là tạo ra phản ứng miễn dịch hiệu quả chống lại các tế bào khối u, loại bỏ và ngăn chặn chúng phát triển. Ung thư dạ dày hoàn toàn có thể áp dụng liệu pháp miễn dịch là vì chúng có thời gian ủ bệnh kéo dài và các tổn thương tiền ác tính có thể nhận biết rõ ràng, nếu nhắm mục tiêu thành công có thể ngăn ngừa sự tiến triển của ung thư.
Ung thư dạ dày vượt qua hàng rào hệ thống miễn dịch của cơ thể bằng một loại protein có tên PD-L1, cho phép nó “ẩn náu” khỏi sự rà soát của hệ miễn dịch, ngăn việc bị loại bỏ, tiêu diệt. Thay vì tấn công trực tiếp tế bào ung thư, liệu pháp miễn dịch sẽ kích thích hệ miễn dịch để tăng cường khả năng nhận diện các tế bào lạ, tế bào bị biến đổi.
Trong liệu pháp miễn dịch điều trị ung thư dạ dày, nhân tố chính tham gia vào phản ứng miễn dịch là tế bào lympho T. Lympho T là tế bào có khả năng gây độc các tế bào lạ xâm nhập vào cơ thể. Các khối u thoát khỏi sự giám sát của hệ miễn dịch liên quan đến việc ức chế tế bào lympho T. Liệu pháp miễn dịch cảm ứng cytokine, kích thích tăng sinh tế bào lympho T nhanh chóng với hoạt tính chống khối u mạnh mẽ, đồng thời ức chế PD-L1 ở bệnh nhân ung thư dạ dày.
Một nghiên cứu lâm sàng về liệu pháp miễn dịch tác động đến tế bào lympho T liên quan đến khối u, có sử dụng kết hợp với hóa trị liệu trong ung thư dạ dày. Kết quả thu được tỉ lệ sống sót khi kết hợp với liệu pháp miễn dịch và hóa trị cao hơn 50% so với chỉ sử dụng hóa trị liệu.
Pembrolizumab, một kháng thể IgG, được phát triển trong liệu pháp miễn dịch với vai trò ức chế PD-L1. Pembrolizumab đã được FDA Hoa Kỳ phê duyệt trong điều trị ung thư phổi không tế bào nhỏ vào năm 2017. Khả năng chống khối u của kháng thể Pembrolizumab được thể hiện thông qua thử nghiệm lâm sàng bệnh nhân ung thư dạ dày giai đoạn I. Kết quả cho thấy, tỷ lệ đáp ứng tổng thể là 33%. Điều này cho thấy, liệu pháp miễn dịch có thể kiểm soát sự phát triển của tế bào ung thư và khả năng kháng u đầy hứa hẹn ở bệnh nhân ung thư dạ dày giai đoạn tiến triển.
Ngoài liệu pháp miễn dịch tế bào lympho T, một loại liệu pháp miễn dịch khác là sử dụng kháng thể đơn dòng. Các kháng thể đơn dòng được tạo ra để tăng cường hệ thống kháng thể, bổ thể của bạn. Chúng có thể ngăn chặn hoạt động của các protein bất thường trong tế bào ung thư. Đây còn được gọi là liệu pháp nhắm mục tiêu vào các gen, protein hoặc môi trường nơi khối u phát triển và tồn tại.
Tế bào miễn dịch phát hiện tế bào ung thư
Lợi ích
Có nhiều lý do bác sĩ lựa chọn liệu pháp miễn dịch điều trị ung thư dạ dày, gồm:
Rủi ro
Khi dùng liệu pháp miễn dịch, một số bệnh nhân cảm thấy ngứa, đau, tim đập nhanh. Điều này xảy ra với liều điều trị đầu tiên. Hầu hết khi dùng các liều tiếp theo, triệu chứng không mong muốn sẽ biến mất.
Liệu pháp miễn dịch điều trị ung thư dạ dày là một phương pháp điều trị mới đầy hứa hẹn cho bệnh nhân ung thư. Phần lớn các phát hiện từ nghiên cứu liệu pháp miễn dịch trong điều trị ung thư dạ dày đã chứng minh rằng, so với hóa trị liệu đơn thuần, việc kết hợp liệu pháp miễn dịch và hóa trị liệu cải thiện hiệu quả điều trị đáng kể.